- Finansowanie Grupy Europejskiego Banku Inwestycyjnego wyniosło w ubiegłym roku 5,4 mld EUR, dzięki inwestycjom w infrastrukturę i środowisko oraz rosnącemu wsparciu dla małych i średnich przedsiębiorstw
- W pierwszych miesiącach 2020 r. EBI podpisał umowy finansowania nowych projektów w zakresie energii odnawialnej i transportu, wspierając Polskę w jej działaniach na rzecz klimatu
- W związku z sytuacją kryzysową COVID-19, Grupa EBI jest gotowa zintensyfikować wsparcie polskiej i europejskiej gospodarki
W 2019 r. finansowanie Grupy EBI w Polsce wyniosło 5,4 mld EUR, z czego 4,3 mld EUR stanowiły kredyty Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI), a 1,1 mld EUR środki przekazane małym i średnim przedsiębiorstwom oraz spółkom o średniej kapitalizacji przez Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI) w ramach portfela gwarancji i inwestycji kapitałowych. Oznacza to wzrost +13% w stosunku do poprzedniego roku, co potwierdza tendencję ostatnich pięciu lat.
Polska była piątym pod względem wielkości finansowania odbiorcą Grupy EBI (po Włoszech, Hiszpanii, Francji i Niemczech). Finansowanie Grupy EBI odpowiadało nieco powyżej 1% PKB, co pod względem wielkości zaangażowania czyni Polskę drugim po Grecji beneficjentem wśród krajów o populacji powyżej 10 mln mieszkańców. Część finansowania otrzymała wsparcie w ramach Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS), który jest filarem finansowym tzw. „planu Junckera”.
W pierwszych miesiącach 2020 r. podpisano umowy dotyczące nowych operacji w zakresie produkcji energii odnawialnej, obejmujące m.in. kredyt w wysokości 60 mln EUR dla farmy wiatrowej Pomerania Wind Farm (spółka zależna litewskiej grupy Ignitis), oraz transportu i elektro mobilności. Dziś poinformowano o pożyczce w wysokości 480 mln EUR dla LG Chem na budowę innowacyjnych baterii do pojazdów elektrycznych we Wrocławiu.
„W ubiegłym roku poziom działalności Grupy EBI w Polsce po raz kolejny był znaczący. Bank UE finansował ważne projekty we wszystkich sektorach gospodarki, ze szczególnym naciskiem na infrastrukturę i środowisko, a także z rekordową kwotę około 2 mld EUR pożyczek i gwarancji dla małych i średnich przedsiębiorstw. Te pozytywne wyniki traktujemy jako motywację do dalszego wspierania polskiej gospodarki, która stoi przed trudnym zadaniem walki z kryzysem koronawirusa”, powiedziała Teresa Czerwińska, wice-prezes Europejskiego Banku Inwestycyjnego od 1ego marca br.
Teresa Czerwińska dodała: „Będziemy nieustannie podejmować wysiłki wspólnie z naszymi partnerami - zarówno w sektorze prywatnym jak i publicznym - na rzecz kontynuacji finansowania projektów, które pozwolą polskiej gospodarce nabrać większej odporności i generować lepsze wyniki w dłuższej perspektywie. EBI jest gotowy dalej wspierać MŚP, które są najbardziej narażonymi podmiotami w czasach społecznej i gospodarczej blokady (kwarantanny). Ogłoszony w ubiegłym tygodniu pakiet w kwocie 40 miliardów Euro dla MŚP w Europie jest pierwszym etapem naszego zaangażowania. Chcę zapewnić, że będziemy robić wszystko, co w naszej mocy na rzecz łączenia naszych wysiłków zarówno na szczeblu europejskim jak i krajowym. Jestem bowiem przekonana, że wspólną pracą wyjdziemy obronną ręką z tego trudnego doświadczenia jakim jest kryzys wywołany koronawirusem w Europie”.
„Rok 2019 jest kolejnym rokiem naszej bardzo dobrej współpracy”, powiedział Minister Finansów, Tadeusz Kościński. „Potwierdzają to liczby. 5,4 mld EUR to wartość pożyczek EBI udzielonych polskim przedsiębiorstwom i samorządom oraz Skarbowi Państwa. Plasuje nas to na 5 miejscu wśród krajów unijnych. Pieniądze te przeznaczono m.in. na projekty kolejowe, z zakresu OZE, wsparcie finansowe dla MŚP czy przedsięwzięcia naukowe i związane z modernizacją szpitali. W ubiegłym roku wzrosła też rola Polski jako udziałowca Banku. Wzmacniamy nasz wpływ na zarządzanie Bankiem. Liczę, że Bank będzie kontynuował swoje wsparcie, w tym zaangażowanie w walce z wyzwaniem jakim jest dziś COVID-19”
Wyniki za 2019 rok
Infrastruktura i środowisko
Projekty odpowiadające na potrzeby w zakresie infrastruktury przyciągnęły 1,68 mld EUR, a projekty bezpośrednio związane z działaniem na rzecz klimatu i środowiska otrzymały 1,05 mld EUR finansowania. Biorąc pod uwagę wszystkie projekty, działania w dziedzinie klimatu stanowiły 31% finansowania Grupy EBI, zgodnie z poziomem globalnym Grupy.
W wielu przypadkach projekty finansowane przez EBI pomagają zaspokoić potrzeby kraju w zakresie infrastruktury, a jednocześnie ułatwiają przejście do bardziej przyjaznego dla klimatu środowiska. Na przykład:
- Koleje przyciągnęły w 2019 r. największą część pożyczek EBI na projekty transportowe w Polsce (738 mln EUR), więcej niż drogi (617 mln EUR). W szczególności EBI sfinansował modernizację 195 km linii kolejowych PLK między Poznaniem a Szczecinem (E59) w ramach modernizacji korytarza Bałtyk-Adriatyk
- Projekty czystszej energii również uzyskały solidne wsparcie. EBI wspomógł modernizację miejskich sieci ciepłowniczych w Bydgoszczy, Lublinie i Opolu, aby zwiększyć ich efektywność energetyczną, w ramach programu objętego gwarancją z Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) – filaru finansowego Planu Inwestycyjnego dla Europy. EBI podpisał także umowę pożyczki w wysokości 64 mln EUR na sfinansowanie budowy przez PGE trzech lądowych farm wiatrowych na wybrzeżu Bałtyku o łącznej mocy 97 MW.
Małe i średnie przedsiębiorstwa
Łączny efekt linii kredytowych EBI (na około 1 mld EUR), gwarancji i inwestycji kapitałowych EFI (na około 1,1 mld EUR) pozwolił udostępnić polskim MŚP i spółkom o średniej kapitalizacji rekordową kwotę około 2 mld EUR w postaci nowego finansowania.
Grupa EBI udziela pożyczek MŚP głównie poprzez partnerstwa z polskimi bankami, firmami leasingowymi i innymi instytucjami finansowymi. Udziela pożyczek pośrednikom finansowym, którzy z kolei oferują swoim klientom atrakcyjne stawki i terminy zapadalności, ułatwiając małym przedsiębiorstwom dostęp do finansowania. Część tych umów pożyczek z partnerami, w tym z mBankiem i BNP Paribas Polska, będzie wspierać specjalne programy efektywności energetycznej realizowane przez MŚP.
EBI finansował również bezpośrednio MŚP. Bank udzielił pożyczki w wysokości 50 mln EUR firmie mleczarskiej Mlekpol na modernizację jej zakładów produkcyjnych i magazynowych. Operacja została wsparta przez EFIS.
Innowacje, nauka i badania, zdrowie
Projekty z silnym komponentem innowacyjnym otrzymały 695 mln EUR wsparcia. Około 480 mln EUR zostało zainwestowanych w naukę, wspierając badania na wczesnym etapie oraz projekty badawczo-rozwojowe krajowych ośrodków naukowo-badawczych w Krakowie i Warszawie, a także wspomagając programy edukacyjne i badawcze Polskiej Akademii Nauk. Firma chemiczna PCC Rokita uzyskała pożyczkę w wysokości 45 mln EUR na program modernizacji, w tym nowe Centrum Innowacji. EBI udzielił również pożyczki w wysokości 30 mln EUR spółce Mabion - jest to pierwszy przypadek finansowania przez EBI firmy biotechnologicznej w Polsce.
Szpitale uniwersyteckie w Gdańsku i Lublinie otrzymały łączną pożyczkę w wysokości 91 mln EUR na modernizację i rozbudowę swoich obiektów. Umowa linii kredytowej dla tych dwóch instytucji została podpisana z Ministerstwem Finansów. Operacja ta to kolejna po dwóch bezpośrednich pożyczkach w 2018 r. dla szpitali uniwersyteckich w Warszawie i Poznaniu, co świadczy o gotowości EBI do wspierania sektora opieki zdrowotnej w Polsce.
Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS):
Polska zajmuje piąte miejsce wśród krajów UE także pod względem pożyczek otrzymywanych w ramach Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS), który jest finansowym filarem tzw. „Planu Junckera”. Plan ten, zainicjowany przez Komisję Europejską i EBI w 2015 r., umożliwia Bankowi podjąć większe ryzyko kredytowe w porównaniu do zwykłych operacji pożyczkowych EBI. To z kolei zachęca kapitał prywatny i publiczny do współfinansowania projektów inwestycyjnych.
Do chwili obecnej w Polsce zatwierdzono 73 transakcji EFIS o wartości 3,9 mld EUR. Projekty mają pobudzić inwestycje o łącznej wartości 21 mld EUR.