EIB-Groep verhoogt financiering in 2021 naar recordbedrag van € 95 miljard  om de Europese Unie de pandemie te helpen bestrijden en de groene en digitale transitie te versnellen

EIB - Persconferentie Jaarresultaten 2021

• In 2021 heeft de EIB-Groep haar activiteiten opgeschaald en een recordbedrag van € 95 miljard aan financiering verstrekt. Bijna de helft hiervan, € 45 miljard, ging naar het midden- en kleinbedrijf (mkb) dat zwaar is getroffen door de pandemie. Het Europees Investeringsfonds (EIF) verstrekte € 30,5 miljard van het totaal – eveneens een record.
• Sinds het begin van de coronapandemie heeft de EIB-Groep in totaal € 58,7 miljard verstrekt om de pandemie en de economische gevolgen ervan te bestrijden.
• Zo’n € 27,6 miljard was bestemd voor de groene transformatie van de EU-economieën. De EIB-kredietverlening aan EU-cohesieregio’s bedroeg € 19,8 miljard en moet landen helpen bij een rechtvaardige transitie naar een groene economie.
• Het Europees Garantiefonds, opgezet met 22 EU-lidstaten, heeft tot dusver € 174,4 miljard aan aanvullende financiering ondersteund om Europese bedrijven te helpen herstellen van de pandemie.
•  Buiten de Europese Unie besteedde de EIB-Groep € 8,1 miljard aan de financiering van ontwikkeling en partnerschappen. Het werk van de EIB in ontwikkelingslanden wordt begin dit jaar versterkt met de oprichting van een nieuw directoraat: EIB Global.
• In het kader van Team Europa leverde de EIB een bijdrage van € 900 miljoen aan het COVAX-initiatief dat vaccins aan ontwikkelingslanden levert. Tot dusver zijn één miljard doses geleverd.
• EIB-president Werner Hoyer: “De afgelopen twee jaar hebben we laten zien dat het bestrijden van de pandemie, het financieren van het herstel en het investeren in klimaatactie, doelen zijn die elkaar versterken.”

Voor het tweede jaar op rij concentreerde de EU-Bank zich op bestrijding van de coronacrisis, terwijl zij haar financiering voor groene projecten verhoogde. De Europese Investeringsbank Groep (EIB-Groep) werkte samen met partners in Europa en de rest van de wereld om een recordbedrag van € 95 miljard aan financiering te kunnen verstrekken, een stijging van 23% ten opzichte van 2020 (€ 77 miljard). De Europese Investeringsbank verstrekte meer dan € 65 miljard aan leningen, terwijl het Europees Investeringsfonds iets meer dan € 30 miljard aan garanties en kapitaal verstrekte.

Dat de financiering in het 63-jarig bestaan van de EIB een record behaalde, is grotendeels te danken aan aanvullende middelen vanuit het Europees Garantiefonds (EGF) van € 24,4 miljard. Dit fonds werd in 2020 met de steun van 22 EU-lidstaten opgezet om de Europese economie (en met name mkb- en midkapbedrijven) te helpen de economische gevolgen van de coronapandemie te doorstaan.

De stijging van de financieringsvolumes toont de belangrijke rol van de EIB-Groep tijdens de grootschalige reactie van de Europese Unie op de pandemie. Leningen, garanties en andere financieringsinstrumenten van de EIB-Groep vulden nationale herstelprogramma’s aan, ondersteunden lokale autoriteiten en voorzagen in betaalbare financiering voor publieke en private ondernemingen. Van gezondheidszorg tot kleine bedrijven: de sectoren die het zwaarst door de pandemie zijn getroffen, konden profiteren van EIB-steun.

Tegelijkertijd verhoogde de EIB-Groep de investeringen in de tweeledige groene en digitale transitie, door implementatie van de ‘Routekaart voor het klimaat 2021-2025’ die in november 2020 door de Raad van Bewind werd goedgekeurd. De financiering van innovatie – die bij de transitie cruciaal zal zijn – steeg tot een recordhoogte van € 20,7 miljard. De EIB heeft nieuwe doelen voor kredietverlening vastgesteld om het cohesiebeleid van de EU te steunen. Hierdoor worden meer middelen toegewezen aan projecten in de overgangs- en minder ontwikkelde regio’s van Europa, waar de groene en digitale transitie moeizamer kan zijn.

Buiten de Europese Unie bleef de EIB samenwerken met EU-partners in Team Europa. Om het EU-beleid mondiaal te ondersteunen, heeft de EIB een nieuw directoraat in het leven geroepen, speciaal voor internationale partnerschappen en ontwikkelingsfinanciering: EIB Global. Het directoraat gaat vanaf deze maand aan de slag.

EIB-president Werner Hoyer, in zijn speech tijdens de jaarlijkse persconferentie van de EIB-Groep op 27 januari: “De afgelopen twee jaar hebben we laten zien dat het bestrijden van de pandemie, het financieren van het herstel en het investeren in klimaatactie, doelen zijn die elkaar versterken. Er bestaat geen veilige wereld zonder toegang tot gezondheidszorg en vaccins, en zonder een resolute verschuiving naar een economisch model dat op innovatieve, klimaatvriendelijke oplossingen is gebaseerd. De recordhoogte van onze kredietvolumes in 2021 vormen het bewijs van Europa’s indrukwekkende inspanningen om de pandemie terug te dringen en een groen herstel te bevorderen, zowel in Europa als daarbuiten. Door het oprichten van een nieuw directoraat voor onze activiteiten buiten de Europese Unie, EIB Global, willen we de groene en digitale transities ondersteunen via de mondiale partnerschappen van Europa.”

Wereldwijd extra financiering voor gezondheidszorg

In het kader van de reactie op COVID-19 heeft de EIB-Groep haar financiering voor de sectoren gezondheidszorg en biowetenschappen tot bijna € 5,5 miljard verhoogd. Meer dan € 1 miljard hiervan bestond uit kapitaalinjecties van het EIF in fondsen die in deze twee sectoren actief zijn. In 2020 ging de EIB akkoord met een lening van € 100 miljoen aan BioNTech, het Duitse bedrijf dat in samenwerking met Pfizer het eerste COVID-19-vaccin ontwikkelde. Ook in 2021 steunde de EIB vaccinonderzoek en -productie, evenals de diagnostiek en behandeling van corona. Daarnaast versterkte de EIB haar rol binnen COVAX, het initiatief van de Gavi-alliantie waarmee vaccins in ontwikkelingslanden terechtkomen.

“Tien dagen geleden landde er nog een vliegtuig in Kigali, de hoofdstad van Rwanda, met de miljardste vaccindosis die in het kader van COVAX werd geleverd. Inmiddels heeft het initiatief wereldwijd 144 landen bereikt. Europa exporteert meer vaccins dan enige andere regio ter wereld. Daarnaast steunen we de capaciteitsvergroting voor vaccinproductie in minder ontwikkelde regio’s”, aldus EIB-president Hoyer.

Dankzij EIB-financiering zullen in totaal meer dan 780 miljoen mensen overal ter wereld profiteren van een betere gezondheidszorg, inclusief coronavaccins. Zo’n tien miljoen mensen krijgen toegang tot veiliger drinkwater en 3,8 miljoen mensen zullen profiteren van betere sanitaire voorzieningen.

Recordfinanciering voor kleine bedrijven: een sleutelrol voor het EIF

Bijna de helft van de financiering die de EIB-Groep verstrekte – € 45 miljard – ging naar het midden- en kleinbedrijf (mkb) dat zwaar is getroffen door de pandemie. De EIB, de EU-Bank, zorgde ervoor dat haar financiering terecht kwam bij diegenen die deze het hardst nodig hadden: gezonde, kleine bedrijven die door de crisis ernstig in hun activiteiten werden beperkt. De EIB wijst het grootste deel van haar mkb-financiering toe via kredietgevers en ander financiële intermediairs. Tijdens de coronacrisis hebben de EIB en het EIF hun samenwerking met deze partners dan ook aanzienlijk vergroot. Afgelopen jaar hebben meer dan 430 000 mkb- en midkapbedrijven in Europa van de financiering van de EIB-Groep geprofiteerd, waardoor meer dan 4,5 miljoen banen behouden bleven.

Het Europees Investeringsfonds (EIF), de EIB-dochter die hightech-startups en kleine bedrijven in heel Europa steunt, speelde een belangrijke rol bij het realiseren van deze volumes. In 2021 heeft het EIF zijn toegezegde financiering bijna verdrievoudigd tot een recordbedrag van € 30,5 miljard (tegenover € 12,9 miljard in 2020). Het EIF ontwerpt en ontwikkelt initiatieven op het gebied van durf- en groeikapitaal, garanties en microfinanciering. Via zijn activiteiten draagt het EIF bij aan EU-doelstellingen gericht op het tegengaan van klimaatverandering en het bevorderen van innovatie, onderzoek en ontwikkeling, ondernemerschap, groei en werkgelegenheid.

Het Europees Garantiefonds levert onmisbare crisissteun

Het Europees Garantiefonds (EGF) van € 24,4 miljard werd eind 2020 door de EIB-Groep en 22 lidstaten opgezet om ondernemingen in de EU, met name mkb-bedrijven, te helpen herstellen van de door de pandemie veroorzaakte crisis. De activiteiten van het EGF zorgden voor een stijging van de EIF-financiering. In de loop van 2021 werden de activiteiten van het EGF snel opgeschaald. Sinds december 2020 gaf de EIB-Groep haar goedkeuring aan in totaal € 23,2 miljard aan financiering met dekking vanuit het Europees Garantiefonds, verdeeld over 401 transacties in de 22 deelnemende landen. Verwacht wordt dat met het tot nu toe uitgegeven bedrag € 174,4 miljard aan investeringen zal worden aangetrokken.

President Hoyer: “Het EGF blijkt een succesverhaal en in 2021 raakte het fonds in een stroomversnelling: financiële intermediairs in heel Europa hebben de garanties van het fonds gebruikt om tijdig ‘reddingslijnen’ toe te werpen aan kleine bedrijven die problemen ondervonden met hun werkkapitaal en liquiditeit, of hun investeringsplannen niet wilden opgeven.”

EIB Global: een nieuwe partner voor Team Europa

Buiten de Europese Unie verstrekte de EIB-Groep in 2021 € 8,1 miljard aan financiering. De EU-Bank is wereldwijd actief in meer dan 160 landen en is een belangrijke partner van Team Europa. Sinds 1958 investeerde de EIB ruim € 1,5 biljoen in meer dan 14 400 projecten buiten de EU. De EIB financierde projecten in de publieke en de private sector, in kleine bedrijven en grote ondernemingen.

In lijn met de algehele hervorming van de mondiale aanwezigheid en initiatieven van de Europese Unie, heeft de EIB besloten haar activiteiten buiten de EU te hervormen en een directoraat op te richten dat zich bezig gaat houden met internationale partnerschappen en ontwikkelingsfinanciering. Dit is het directoraat EIB Global.

In EIB Global worden alle middelen en deskundigheid die buiten de Europese Unie zijn verworven, samengebracht onder een duidelijke managementstructuur die een grotere en meer gerichte bijdrage kan leveren aan de projecten en initiatieven van Team Europa. EIB Global zal worden bijgestaan en ondersteund door een bestuursadviesgroep, die de komende maanden zal worden ingesteld.

In november opende de EIB haar eerste kantoor in Afrika, in de Keniaanse hoofdstad Nairobi. Meer kantoren zullen volgen nu de EIB haar aanwezigheid in ontwikkelingslanden vergroot.

“EIB Global is het logische gevolg van onze langdurige betrokkenheid buiten de Europese Unie. Door een speciaal directoraat op te zetten, kunnen we ons beter richten op projecten die een grote lokale impact hebben, doordat ze bijdragen aan digitalisering, hernieuwbare energiebronnen bevorderen of zorgen voor kwaliteitsinfrastructuur die klimaatadaptatie ondersteunt. EIB Global zal, als onderdeel van Team Europa, een instrument zijn om sterkere partnerschappen te vormen met lokale instellingen en andere multilaterale ontwikkelingsbanken”, aldus president Hoyer.

Mijlpalen als klimaatbank van de EU

Tegelijkertijd heeft de EIB zich ontwikkeld tot de klimaatbank van de EU, in lijn met de ‘Routekaart voor het klimaat 2021-2025 van de EIB-Groep’ die in november 2020 door de Raad van Bewind werd aangenomen. Het percentage EIB-investeringen dat naar projecten op het gebied van klimaatactie en milieuduurzaamheid ging, steeg afgelopen jaar – ondanks de coronacrisis – tot 43% (tegenover 40% in 2020), en brengt de EIB daarmee dichter bij haar doel van 50%.

Tellen we ook de transacties mee met alleen eigen middelen van de EIB – zonder het EGF-mandaat dat met name is gericht op door de pandemie getroffen mkb-bedrijven – dan steeg de EIB-financiering voor klimaatactie zelfs tot 51%.

De EIB bereikte ook twee mijlpalen van haar Routekaart voor het klimaat. In oktober, net voor de Klimaattop COP26 in Glasgow, gaf de Raad van Bewind zijn goedkeuring aan het EIB-klimaatadaptatieplan en aan het Paris Alignment for counterparties framework (PATH), een kader dat er voor moet zorgen dat de financiële partners van de EIB handelen in overeenstemming met het Klimaatakkoord van Parijs. Het grootste deel van de EIB-klimaatfinanciering gaat op dit moment naar het beperken van klimaatverandering (klimaatmitigatie). Op grond van haar klimaatadaptatieplan zal de EIB het aandeel van haar totale klimaatfinanciering dat naar klimaatadaptatie gaat, verdrievoudigen van 5% naar 15%. Met PATH kiest de EU-Bank voor een aanpak waarbij ook naar de decarbonisatieplannen van haar klanten wordt gekeken. PATH biedt een krachtig instrument om bedrijven met een hoge uitstoot te helpen decarbonisatieplannen aan te nemen en uit te voeren.

“Ons klimaatadaptatieplan en PATH vormen essentiële onderdelen van onze strategie. Door meer te investeren in adaptatie dragen we bij aan een veerkrachtiger infrastructuur overal ter wereld, vooral in regio’s die dit het hardst nodig hebben omdat zij met extreme weersomstandigheden te maken hebben. Door van onze financiële partners te verlangen dat zij handelen in overeenstemming met het Klimaatakkoord van Parijs, moedigen we bedrijven aan hun koolstofuitstoot te verlagen. Hierdoor zal de transitie naar een wereld met minder of geen uitstoot van broeikasgassen sneller verlopen”, aldus president Hoyer.

Nieuwe cohesieambities

“Ervoor zorgen dat niemand achterblijft” is de kern van het bestaansrecht van de EU-Bank en we spannen ons ten zeerste in om de doelstellingen van het cohesiebeleid van de Europese Unie te ondersteunen. In de afgelopen vijf jaar heeft de EIB € 90,8 miljard verstrekt aan projecten die bijdragen aan cohesie. Alleen al in 2021 bedroeg de financiering voor cohesie € 19,8 miljard. Dit is 41% van de in EU-landen ondertekende financieringsovereenkomsten die vanuit de eigen middelen van de EIB worden gesteund.

In oktober 2021 keurde de EIB een nieuw kader goed om de kredietverlening aan cohesieregio’s in de periode 2021-2027 te verhogen. Dit houdt in dat de EIB:

• ernaar streeft haar financiering voor regio’s die door de Europese Commissie als overgangs- of minder ontwikkelde regio’s zijn bestempeld, uiterlijk 2025 te verhogen naar 45% van de jaarlijkse kredietverlening in de EU;
• uiterlijk in 2025 23% van haar jaarlijkse kredietverlening in de EU zal bestemmen voor minder ontwikkelde regio’s (regio’s waar het bruto binnenlands product per hoofd van de bevolking lager is dan 75% van het EU-gemiddelde).

De EIB-cohesieactiviteiten in de periode 2021-2027 zullen zich richten op 145 EU regio’s: 67 overgangsregio’s en 78 minder ontwikkelde regio’s.

Recordfinanciering voor innovatie

Tot slot, maar daarom niet minder belangrijk, ging afgelopen jaar een recordbedrag van € 20,7 miljard naar innovatie, de digitale economie en menselijke ontwikkeling. Nieuwe technologieën en oplossingen zijn nodig om de tweeledige transitie naar zowel een groene als een digitale wereld te realiseren.

Een voorbeeld waaruit blijkt dat het financieren van innovatie loont, is de bekendmaking van Northvolt eind 2021: na de succesvolle ontwikkeling van een lithium-ion accu sloot het Zweedse bedrijf transacties met verschillende Europese autofabrikanten en maakte het de productie van zijn eerste lithium-ion accucel in Northvolts gigafabriek in noord-Zweden bekend. De EIB is een trotse financier van Northvolt en steunt een sterke, onafhankelijke Europese accu-industrie.

Documenten en cijfers