- Kierownictwo Grupy EBI odbyło dwudniowe rozmowy w Warszawie i spotkało się z przedstawicielami władz rządowych i samorządowych przed przejęciem przez Polskę przewodnictwa w Radzie UE.
- Zgodnie z mandatem Eurogrupy rozmowy w ramach Grupy EBI dotyczyły pogłębienia unii rynków kapitałowych.
- Polski bank rozwojowy BGK i czeska instytucja NRI przystąpiły do nowego funduszu EFI, który będzie wspierał inwestycje typu venture capital i private equity w innowacyjne firmy w Europie Środkowo-Wschodniej.
Rady Dyrektorów Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) i Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego (EFI) zebrały się w Warszawie w dniach 30 września i 1 października. Przedstawiciele kierownictwa Grupy EBI spotkali się z przedstawicielami władz rządowych i samorządowych, a także omówili nowe inicjatywy i instrumenty finansowe, które pomogą ukierunkować oszczędności na produktywne i korzystne dla gospodarek europejskich inwestycje. Na spotkaniach z przedstawicielami polskich władz prezes Grupy EBI Nadia Calviño wyraziła gotowość do wspierania odbudowy po niedawnych katastrofalnych powodziach. Dodała, że bank UE gotowy jest także zwiększać finansowanie projektów wzmacniających odporność na skutki zmian klimatu w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej.
Przed przejęciem przez Polskę prezydencji w Radzie Unii Europejskiej w pierwszej połowie 2025 r. delegacja Grupy EBI przeprowadziła z Ministrem Finansów Polski Andrzejem Domańskim i Prezydentem Warszawy Rafałem Trzaskowskim rozmowy dotyczące realizacji kluczowych inwestycji mających na celu wzmocnienie wzrostu gospodarczego i poprawę dostosowania infrastruktury do zmieniającego się klimatu. Dyrektorzy Grupy EBI odwiedziła również warszawskie metro – projekt, który otrzymał wsparcie finansowe banku i poprawia jakość życia mieszkańców oraz gości stolicy Polski. Europejski Fundusz Inwestycyjny, podmiot zależny Grupy EBI zajmujący się finansowaniem ryzyka, podpisał w Warszawie nową umowę z krajowymi instytucjami rozwojowymi Polski (BGK) i Czech (NRI) na rzecz wspierania innowacyjnych przedsiębiorstw za pośrednictwem specjalnego funduszu funduszy.
„W imieniu Grupy EBI, wyraziłam solidarność z Polakami, którzy ucierpieli w czasie niedawnej powodzi oraz potwierdziłam naszą gotowość do finansowania projektów z zakresu odporności i adaptacji do zmian klimatu zarówno teraz, jak i w przyszłości” – powiedziała prezes Calviño. „Rady Dyrektorów Grupy EBI omówiły też nowe inicjatywy, które wesprą pogłębienie unii rynków kapitałowych. Chodzi o lepsze ukierunkowanie oszczędności na wysokowydajne inwestycje z korzyścią dla gospodarek europejskich. Umowa Funduszu Innowacji Inicjatywy Trójmorza, którą podpisaliśmy w Warszawie, wpisuje się w ten kierunek działań.”
Unia rynków kapitałowych
Podczas obrad w Warszawie, Rady Dyrektorów EBI i EFI dyskutowały o tym, w jaki dokładnie sposób Grupa EBI może wspierać rozwój dobrze funkcjonujących transgranicznych rynków kapitałowych w UE. Wynika to z zalecenia ministrów finansów 27 państw członkowskich, aby przeanalizować jakie nowe instrumenty mogłyby ułatwić dostęp do finansowania małym i średnim przedsiębiorstwom oraz innowacyjnym firmom. Dążenie do pogłębienia unii rynków kapitałowych i ukierunkowania oszczędności na efektywne inwestycje poprzez przyciągnięcie finansowania prywatnego jest jednym z ośmiu priorytetów strategicznego planu działania Grupy EBI.
Przykładem działania innowacyjnych instrumentów finansowych jest podpisana w Warszawie umowa z polskim bankiem rozwoju, Bankiem Gospodarstwa Krajowego i czeską agencją NRI (Národní rozvojová investiční). Te dwie instytucje zostały głównymi inwestorami prowadzonego przez EFI Funduszu Innowacji Inicjatywy Trójmorza, który ma na celu wspieranie firm po wczesnej fazie rozwoju w Europie Środkowo-Wschodniej. Fundusz ten zainwestuje w fundusze private equity, venture capital i private credit, aby uruchomić około 1 mld euro nowego finansowania oraz wzmocnić proces rozwoju przedsiębiorstw w regionie.
W kwietniu br. przywódcy UE zobowiązali się do przyspieszenia prac nad integracją europejskich rynków kapitałowych. Podczas spotkania w przyszłym tygodniu w Luksemburgu ministrowie finansów państw członkowskich mają przeanalizować zaproponowane inicjatywy, w tym te ukierunkowane na rozszerzanie dostępu do finansowania dla przedsiębiorstw średniej wielkości.
Wkład w rozwój Warszawy
Inwestycje Grupy EBI w Warszawie sięgają 2 mld euro i są dowodem na to, jak znaczący wpływ na rozwój obszarów miejskich może mieć preferencyjne finansowanie oferowane przez ramię finansowe UE. Oprócz bardziej ekologicznego transportu publicznego, na potrzeby którego EBI współfinansował pociągi i tramwaje, a także metro, Warszawa otrzymała również wsparcie na projekty gospodarki wodno-ściekowej, budownictwo mieszkaniowe i inne inicjatywy na rzecz zrównoważonego rozwoju.
“Cieszę się, że goście z EBI i EFI mogą na własne oczy zobaczyć jak wszechstronnie i dynamicznie rozwija się Warszawa. Intensywnie pracujemy nad rozbudową najnowocześniejszej infrastruktury komunikacyjnej, wdrażaniem rozwiązań przyjaznych dla klimatu, rozwojem mieszkalnictwa i edukacji w naszym mieście. Środki przekazywane bezpośrednio samorządom z instytucji europejskich są ważnym wsparciem i pomagają realizować strategiczne priorytety również w trudnych czasach COVIDu i rosyjskiej wojny w Ukrainie” – powiedział prezydent Trzaskowski.
Projekty finansowane w Warszawie obrazują również istotny wkład Grupy EBI we wzrost gospodarczy i rozwój Polski. Od 1990 r. łączne wsparcie Grupy EBI dla inwestycji w Polsce wyniosło blisko 100 mld euro. W ubiegłym roku Polska była piątym co do wielkości beneficjentem finansowania Grupy EBI. Sztandarowe projekty objęły pierwszą morską farmę wiatrową w kraju, szeroko zakrojoną modernizację sieci energetycznej oraz wsparcie dla rozwoju technologii wykrywania nowotworów przez znajdującą się na wczesnym etapie rozwoju i wysoce innowacyjną firmę SDS Optic.
Na początku tego roku EBI zmodyfikował zasady udzielania pożyczek europejskiemu przemysłowi bezpieczeństwa i obronności aby zwiększyć inwestycje na rzecz poprawy bezpieczeństwa i zapewnienia pokoju. Podpisana w maju umowa o wsparciu polskiego programu satelitarnego kredytem w wysokości 300 mln euro była pierwszą operacją w ramach nowego planu działania Grupy EBI w tym zakresie. W dniu 18 września br. polskie Ministerstwo Finansów było również gospodarzem pierwszych w historii warsztatów EBI, których celem było zaprezentowanie małym i średnim przedsiębiorstwom nowej oferty zwiększonego finansowania technologii podwójnego zastosowania.
Informacje ogólne
Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) jest instytucją Unii Europejskiej udzielającą długoterminowego finansowania dla rzetelnie przygotowanych projektów, które przyczyniają się do realizacji priorytetowych zadań wspólnoty. Udziałowcami EBI są państwa członkowskie, a zaangażowanie banku zwiększa konkurencyjność gospodarczą, stymuluje innowacje, promuje zrównoważony rozwój, pogłębia spójność społeczną i terytorialną oraz wspiera szybkie i sprawiedliwe przejście do neutralności klimatycznej.
Grupa EBI, do której należy również Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI), podpisała w 2023 r. umowy dotyczące nowego finansowania o łącznej wartości 88 mld euro dla ponad 900 projektów. Zobowiązania te pozwolą uruchomić inwestycje o łącznej wartości około 320 mld euro, wesprzeć 400 tys. przedsiębiorstw i 5,4 mln miejsc pracy. Grupa EBI przeznacza ponad połowę corocznego finansowania na projekty bezpośrednio przyczyniające się do łagodzenia skutków zmian klimatu, adaptacji oraz poprawy stanu środowiska. Około połowa finansowania EBI skierowana jest do regionów objętych polityką spójności, gdzie dochód na mieszkańca jest niższy od średniej UE. To wyraz zaangażowania Banku w podnoszenie standardów życia w całej UE poprzez wspieranie wzrostu gospodarczego sprzyjającego integracji społecznej.