Το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου ενισχύει τη δυναμικότητά του στους τομείς της έρευνας και της περίθαλψης ασθενών – τόσο Ελληνοκυπρίων όσο και Τουρκοκυπρίων
Όταν ο Ιωσήφ Ιωάννου ήταν μόλις 6 μηνών, οι γιατροί του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου διέγνωσαν ότι πάσχει από νωτιαία μυϊκή ατροφία, πάθηση που προσβάλλει τους κινητικούς νευρώνες του νωτιαίου μυελού και προκαλεί μυϊκή αδυναμία. Ο Ιωσήφ Ιωάννου γεννήθηκε στην ελληνοκυπριακό τομέα μιας πόλης που σχεδόν 20 χρόνια πριν από τη γέννησή του είχε χωριστεί στα δύο μετά την εισβολή. Για τους γιατρούς του Ινστιτούτου, αυτό δεν είχε καμία σημασία. "Οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι πάσχουν από παρόμοιες ασθένειες", λέει ο καθηγητής Λεωνίδας Φυλακτού, γενετιστής και Γενικός Εκτελεστικός Ιατρικός Διευθυντής του Ινστιτούτου. Μέρος της αποστολής μας είναι να παρέχουμε περίθαλψη και στις δύο κοινότητες".
Αυτή τη ζωτικής σημασίας φροντίδα ο Ιωσήφ Ιωάννου τη βρίσκει εδώ και 29 χρόνια στο Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου, όπου παρακολουθείται από νευρολόγο, καθώς και από πνευμονολόγο, καρδιολόγο και διαιτολόγο, παράλληλα με τακτικές συνεδρίες φυσιοθεραπείας. Σε αυτό το διάστημα σπούδασε πληροφορική και δημιούργησε δική του επιχείρηση επισκευής ηλεκτρονικών υπολογιστών. Είναι αρραβωνιασμένος και ονειρεύεται να αποκτήσει οικογένεια. "Χωρίς τη φροντίδα που μου παρέχει στο Ινστιτούτο, θα ήμουν σε πολύ χειρότερη κατάσταση", λέει. "Χάρη στην καθοδήγηση και την παρακολούθηση που μου προσφέρει το Ινστιτούτο, έχω καλύτερη ποιότητα ζωής. Είμαι παραγωγικός. Μπορώ να κάνω όνειρα και σχέδια για το μέλλον".
Ο Ιωσήφ Ιωάννου είναι ένας από τους 12 000 ασθενείς του Ινστιτούτου, το οποίο είναι κτισμένο σε έναν λόφο στη Λευκωσία, κοντά στην Πράσινη Γραμμή που χωρίζει το νησί σε δύο τμήματα, ένα υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας και ένα υπό τουρκική κατοχή από το 1974. Το Ινστιτούτο πραγματοποιεί 40 000 εργαστηριακές δοκιμές ετησίως για την αντιμετώπιση παγκοσμίως γνωστών γενετικών διαταραχών, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, καθώς και ορισμένων νόσων με υψηλό επιπολασμό στην Κύπρο, όπως η μεσογειακή αναιμία. Το Ινστιτούτο, το οποίο ιδρύθηκε το 1990, είναι επίσης κέντρο έρευνας για τη θεραπεία αυτών των νόσων. Και το κυριότερο, σώζει ζωές. "Χωρίς το Ινστιτούτο, η ζωή αυτών των ασθενών θα ήταν, στην καλύτερη περίπτωση, πάρα πολύ δύσκολη", λέει ο 47χρονος Λεωνίδας Φυλακτού. Ίσως μάλιστα μερικοί δεν θα ζούσαν σήμερα ".
Πέρα από την υγεία, όφελος και για την κοινωνία
Όπως συμβαίνει με πολλά σημαντικά ιατρικά κέντρα, το έργο του Ινστιτούτου δεν έχει αντίκτυπο μόνο στην υγεία των ασθενών του. Έχει επίσης σημαντική επίδραση στην κοινωνική και οικονομική ζωή της Κύπρου, διότι εξασφαλίζει στους ανθρώπους καλή υγεία, ώστε να μπορούν να εργάζονται και να μη γίνονται βάρος στην οικογένειά τους και στο κράτος. Παραδείγματος χάριν, ο προγεννητικός έλεγχος για μεσογειακή αναιμία που διενεργεί το Ινστιτούτο έχει μειώσει τα ποσοστά της νόσου – η οποία παλαιότερα ήταν πολύ διαδεδομένη στην Κύπρο – σε "σχεδόν μηδενικό επίπεδο σήμερα" στα νεογέννητα, λέει ο Λεωνίδας Φυλακτού.
"Αν δεν υπήρχε το Ινστιτούτο, πολλοί ασθενείς θα δυσκολεύονταν πολύ να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα υγείας τους", λέει ο Ιωσήφ Ιωάννου, ο επί πολλά χρόνια ασθενής του Ινστιτούτου. Η κατάλληλη θεραπεία αυξάνει κατά πολύ τις ικανότητες του ασθενούς και βελτιώνει την ποιότητα ζωής του. Για τον λόγο αυτόν, το Ινστιτούτο έχει σημαντικό κοινωνικό αντίκτυπο στη χώρα μας".
Διευρυμένο πρόγραμμα γενετικής έρευνας
Για να αναπτύξει περαιτέρω το σημαντικό του έργο, το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου εφαρμόζει ένα πρόγραμμα επέκτασης ύψους 40 εκατ. ευρώ, χάρη στο οποίο θα αναβαθμίσει τις ερευνητικές του δραστηριότητες και θα εκσυγχρονίσει τις υποδομές θεραπείας και αποκατάστασης των ασθενών του.
Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων προσφέρει στο πρόγραμμα χρηματοδότηση ύψους 26 εκατ. ευρώ με ένα δάνειο που προορίζεται κυρίως για τη στήριξη των δραστηριοτήτων του Ινστιτούτου στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης.
"Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό ερευνητικό κέντρο", λέει ο Νίκος Γιαμπίδης, υπεύθυνος δανείων της ΕΤΕπ στην Κύπρο. " Και είναι πολύ θετικό ότι εξυπηρετεί και τις δύο κοινότητες της Κύπρου".
Η ΕΤΕπ, η τράπεζα της ΕΕ, έχει χρηματοδοτήσει πολλές ιατρικές και ερευνητικές μονάδες στην Κύπρο στο πλαίσιο μιας ευρύτερης εκστρατείας με στόχο την τόνωση της οικονομίας της νήσου, η οποία δέχθηκε σοβαρό πλήγμα από την τραπεζική κρίση το 2012 και 2013.
Μεγάλα και μικρά δάνεια στην Κύπρο
Τα περισσότερα δάνεια της ΕΤΕπ στην Κύπρο διοχετεύονται μέσω τοπικών τραπεζών και συνεργατικών εταιρειών, οι οποίες μπορούν να προσεγγίσουν τους μικρούς επιχειρηματίες. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των δανείων αφορά επιχειρήσεις τόσο μικρές όσο π.χ. ένα κατάστημα στα απομονωμένα χωριά του Τροόδους. Άλλα δάνεια όμως αφορούν μεγαλύτερα έργα, όπως το Γερμανικό Ογκολογικό Κέντρο, το οποίο θα εγκαινιαστεί στη Λεμεσό τον Σεπτέμβριο και χρηματοδοτείται από μια τοπική τράπεζα με τη στήριξη της ΕΤΕπ.
Ο Νίκος Γιαμπίδης ασχολείται και με δάνεια μεγαλύτερου ύψους, που χορηγούνται απευθείας από την ΕΤΕπ, όπως το δάνειο για το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου. Το Πανεπιστήμιο Κύπρου, παραδείγματος χάριν, ξεκίνησε πέρυσι την κατασκευή μιας νέας Πολυτεχνικής Σχολής με δάνειο ύψους 80 εκατ. ευρώ από την ΕΤΕπ. Η Τράπεζα αναμένει να χορηγήσει στο Πανεπιστήμιο και περαιτέρω χρηματοδότηση, ύψους 82 εκατ. ευρώ.
Την τελευταία πενταετία ο Όμιλος ΕΤΕπ έχει υπογράψει στην Κύπρο συμβάσεις χρηματοδότησης συνολικού ύψους 1,4 δισ. ευρώ, οι οποίες αφορούσαν δάνεια μεγάλου ύψους για τον τομέα της έρευνας, χρηματοδοτήσεις για έργα υποδομής και δάνεια για μικρές επιχειρήσεις. Το 2016 οι επενδύσεις της ΕΤΕπ στον ιδιωτικό τομέα στην Κύπρο διπλασιάστηκαν. Στη διάρκεια του 2016 υπογράφηκαν δανειακές συμβάσεις συνολικού ύψους 240 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 1,5% του ΑΕΠ της χώρας (το υψηλότερο ποσοστό από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ).