W latach 70. profesor Józef Piotrowski rozpoczął badania w celu znalezienia najlepszego materiału do zastosowań związanych z czujnikami. W Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie dokonał przełomowego odkrycia naukowego, które pomogło zmienić świat technologii podczerwieni.
Piotrowski i jego zespół opracowali detektory, które nie wymagały już chłodzenia ciekłym azotem, dzięki czemu stały się bardziej praktyczne i wszechstronne oraz zyskały wiele nowych zastosowań. Innowacja stworzyła również grunt pod założenie w 1987 r. VIGO Photonics, firmy, która specjalizuje się w produkcji urządzeń wykorzystywanych w fotonice (technologii fal świetlnych) i mikroelektronice.
VIGO Photonics pod kierownictwem Adama Piotrowskiego, syna Józefa, zamierza kontynuować tradycję innowacyjności dzięki nowej inicjatywie o nazwie HyperPic. Projekt ma na celu zintegrowanie laserów i detektorów fotonicznych na jednym, mikroskopijnym układzie scalonym, co zasadniczo zmieni sposób wchodzenia w interakcję z urządzeniami codziennego użytku.
„Wyobraźmy sobie smartwatch, który nie tylko śledzi nasze kroki, lecz także monitoruje w czasie rzeczywistym poziom glukozy we krwi, lub lodówkę, która ostrzega, że jedzenie wkrótce się zepsuje” – mówi Filip Costa, dyrektor finansowy Vigo. „To tylko niektóre z zastosowań HyperPic w elektronice użytkowej, ochronie środowiska, medycynie i w innych dziedzinach” – dodaje.
Europejski Bank Inwestycyjny wspiera VIGO Photonics finansowaniem typu venture debt w wysokości 21 mln euro, przyznanym zgodnie z umową podpisaną we wrześniu 2024 r. Dzięki tym środkom Europa zamierza pozostać liderem innowacji w dziedzinie fotoniki.
- Przeczytaj więcej o dwóch europejskich firmach, które opracowują innowacyjne usługi cyfrowe w Polsce i na Litwie
Wykrywanie niewidocznego
Ze światłem stykamy się na co dzień, jednak dopiero w XX w. jego tajemnice zaczęły się odsłaniać dzięki rozwojowi fotoniki – nauki i technologii zajmującej się generowaniem, kontrolowaniem i wykrywaniem światła. Dziedzina ta bada zarówno światło widzialne, jak i to, które pozostaje poza zasięgiem naszego wzroku, czyli podczerwień.
Analiza widma w podczerwieni pozwala na skuteczne wykrywanie i badanie składu różnych materiałów. Jest to możliwe dzięki detektorom podczerwieni – zaawansowanym urządzeniom, które wykrywają i analizują nawet najsubtelniejsze zmiany długości fal podczerwonych. Wysoka czułość detektorów sprawia, że doskonale nadają się do szybkich i dokładnych pomiarów, co wyróżnia je spośród innych tego typu urządzeń.
VIGO Photonics
VIGO Photonics specjalizuje się w produkcji detektorów podczerwieni, kompletnych modułów do wykrywania podczerwieni, jak również płytek epitaksjalnych – produktów służących do przechwytywania i przetwarzania sygnałów w paśmie podczerwieni. Obecnie firma dąży do zintegrowania tych komponentów w układzie scalonym wielkości opuszka palca, zwanym fotonicznym układem scalonym. Układy te stanowią kolejne istotne przełomowe rozwiązanie w branży, gdyż oferują wiele potencjalnych zastosowań w urządzeniach codziennego użytku oraz w sprzęcie gospodarstwa domowego. Ich kompaktowy rozmiar umożliwia łatwe i wygodne przeprowadzanie złożonych testów, a zarazem eliminuje konieczność posiadania w pełni wyposażonego laboratorium.
„Rozwiązanie może znaleźć zastosowanie w szerokim zakresie dziedzin” – mówi Costa, dyrektor ds. finansów korporacyjnych w firmie. „Od monitorowania i ochrony środowiska, obejmującego śledzenie emisji gazów cieplarnianych oraz zanieczyszczeń przemysłowych, po kontrolowanie jakości powietrza i wody w budynkach publicznych i domach prywatnych, a nawet rozwój cyfrowego monitorowania zdrowia, w tym analizę oddechu, monitorowanie poziomu glukozy oraz wykrywanie substancji odurzających we krwi i w pocie”.
Wspieranie suwerenności cyfrowej Europy
Fotonika może stymulować innowacje w coraz większej liczbie dziedzin, oferując nowe i unikalne rozwiązania tam, gdzie tradycyjne technologie napotykają ograniczenia pod względem szybkości, wydajności i dokładności.
Inwestycje w fotonikę mają kluczowe znaczenie dla zwiększenia europejskiej autonomii cyfrowej. Właśnie dlatego Europejski Bank Inwestycyjny wspiera VIGO. „Chodzi o utrzymanie potencjału zaawansowanych technologii w Unii Europejskiej, dlatego cieszy mnie fakt, że takie innowacje rozwijają się w mieście takim jak Warszawa” – mówi Andres Etzel Gavira, główny inżynier specjalizujący się w infrastrukturze cyfrowej w Europejskim Banku Inwestycyjnym.
Finansowanie UE pomoże VIGO Photonics zwiększyć wydajność detektorów i modułów oraz przyspieszyć badania i rozwój w zakresie nowych detektorów.
„Na rynku środkowoeuropejskim istnieje luka w finansowaniu wysoce innowacyjnych, ryzykownych, ale przełomowych technologii, które mogą zrewolucjonizować całe branże i wpłynąć na globalną gospodarkę w dłuższej perspektywie” – mówi Philippe Hoett, starszy specjalista ds. kredytów typu venture debt w Europejskim Banku Inwestycyjnym, który kierował projektem finansowania Vigo Photonics.
- Przeczytaj więcej o szwedzkiej firmie opracowującej ogniwa słoneczne, które umożliwiają urządzeniom elektronicznym samodzielne zasilanie
Europejska technologia fotoniczna
Potencjalny wpływ projektu HyperPIC wykracza daleko poza działalność VIGO Photonics. Dzięki inicjatywie firma zamierza wywołać efekt domina w całej europejskiej branży fotonicznej.
„Oczekuje się, że projekt HyperPIC otworzy nowe możliwości zastosowań, które obecnie są ograniczone przez nieporęczną technologię” – mówi Costa.
Vigo Photonics
HyperPIC ma również stać się modelem współpracy w Europie, wspierającym przełomowe odkrycia naukowe oraz wzmacniającym więzi z europejskimi liderami branży. Projekt łączy firmy takie jak ams Osram i TRUMPF Photonic oraz instytucje akademickie takie jak Politechnika Warszawska i Politechnika Mediolańska.
- Przeczytaj więcej o włoskiej firmie wykorzystującej dwutlenek węgla do magazynowania energii i walki z globalnym ociepleniem
