De Europese Investeringsbank en Wallonië slaan de handen in elkaar om de groei van de Waalse ruimtevaartsector te ondersteunen

Deze ochtend hebben Wallonië, vertegenwoordigd door minister-president Elio Di Rupo, viceminister-president en minister van Economie Willy Borsus, minister van Begroting Adrien Dolimont, en de Europese Investeringsbank (EIB), vertegenwoordigd door Kris Peeters, vicepresident, een samenwerkingsakkoord (memorandum of understanding – 'MoU') ondertekend. De partners willen het transformatiepotentieel van de ruimtevaarttechnologie ten volle benutten ten gunste van Wallonië en het gewest positioneren als een van de Europese leiders van de sector.

Het akkoord dat vandaag is ondertekend vormt een kader voor een versterkte samenwerking tussen de EIB en Wallonië ter ondersteuning van de ontwikkeling van de Waalse ruimtevaartsector. Het doel bestaat erin het Waalse Gewest te helpen bepalen welke projecten de steun van de EIB kunnen gebruiken in de vorm van financiering en technische en financiële bijstand en advies. Het protocolakkoord biedt de EIB tevens mogelijkheid haar financiële instrumenten voor te stellen ter ondersteuning van de projecten die het Waalse Gewest steunt in het domein van de ruimtevaart. De ambitie van het akkoord bestaat er bovendien in de nodige voorwaarden scheppen om investeringen uit de privésector aan te trekken. Ook de oprichting van een platform van regionale fondsen specifiek voor de ruimtevaart kan met het protocolakkoord worden overwogen.

Voor de ontwikkeling van de ruimtevaarteconomie zijn aanzienlijke investeringen nodig en de ontwikkeling van ruimtevaartprojecten in de Europese Unie en haar regio's moet een passende financiering krijgen. De EIB is de grootste financiële speler van de Europese ruimtevaartsector en biedt steun aan zowel gevestigde waarden die nieuwe initiatieven lanceren als aan ondernemingen die in ontwikkeling zijn.

Die aanzienlijke investeringen moeten worden aangewend voor industrieel en wetenschappelijk onderzoek en innovatie, met name via de ontwikkeling van innoverende materialen en processen, ingebedde systemen en communicatiesystemen, in het bijzonder cyberbeveiliging, en data-economie en diensten voor aardobservatiedata. De sectoren en uitdagingen zijn legio.

Met het akkoord worden de reeds zeer nauwe banden tussen de EIB en Wallonië op het vlak van leningen en waarborgen voor belangrijke projecten in het gewest nog verder aangehaald.

Kris Peeters, vicepresident van de EIB: "Onze gezamenlijke ambitie in het kader van dit samenwerkingsakkoord bestaat erin de investeringen in de Waalse ruimtevaart te versnellen, met name door de knowhow van de EIB op het vlak van complexe medefinancieringsstructuren ten dienste te stellen van de uitbreiding van de Waalse ruimtevaartsector. Wallonië draait al jarenlang mee in de ruimtevaartsector en dankzij het protocolakkoord kan de EIB efficiënt haar steun verlenen aan dit dynamische ecosysteem dat garant staat voor economische en maatschappelijke vooruitgang. "

Elio Di Rupo, minister-president van Wallonië: "Ik ben erg blij met dit nieuwe samenwerkingsakkoord tussen de EIB en Wallonië, een akkoord dat het concurrentievermogen van de sector in Wallonië nog verder zal vergroten. De ruimtevaart is een dragende kracht achter de economische ontwikkeling en is een uiterst veelbelovend domein voor de toekomst. Ons gewest heeft in de loop der jaren al een echte expertise ter zake opgebouwd. De Waalse regering heeft in het kader van haar herstelplan de financiering goedgekeurd van een aantal projecten tot ontwikkeling van een ruimtevaartwaardeketen in Wallonië, zoals het ontwerp van dubbele zonnepanelen voor microsatellieten in het kader van de procedure 'aardobservatie' of het project voor geïntegreerde en slimme inschakelingssystemen voor herbruikbare draagraketten. Het is belangrijk dat we voortgaan op de ingeslagen weg en de sector positioneren op Europees niveau! "

Willy Borsus, viceminister-president van Wallonië en minister van Economie: "Dit akkoord betekent een nieuwe stap in de structurele ontwikkeling van onze ruimtevaartsector. Voor de ontwikkeling van de ruimtevaarteconomie zijn aanzienlijke investeringen nodig en de ontwikkeling van ruimtevaartprojecten in Europa moet een passende financiering krijgen. Wallonië beschikt over een solide ruimtevaartsector met ongeveer 40 sterke industriële en wetenschappelijke spelers die een jaarlijkse omzet van meer dan € 300 miljoen genereren en meer dan 2000 mensen tewerkstellen in Wallonië. De ambitie bestaat erin de sector verder te laten groeien en een Europese leider te worden in de ruimtevaartsector. "

Adrien Dolimont, minister van Begroting: "De ruimtevaart is al meer dan een halve eeuw een strategische sector voor Wallonië. Van oudsher telt ons gewest tal van bedrijven met een wereldwijd erkende knowhow en sinds een tiental jaar zijn daar nieuwe bedrijven bijgekomen die een exponentiële ontwikkeling meemaken. De sector bevindt zich op een belangrijk keerpunt met de ontwikkeling van nieuwe toepassingen, die met name ten dienste van de klimaattransitie staan. De New Space breekt met de conventies. Dit zal dus enorme kansen scheppen voor Wallonië. Deze steun van de EIB, die wij boven op de steun van de privésector en de overheid krijgen, is voor mij als minister van Begroting meer dan welkom. "

Ter herinnering: in 2022 hebben de Europese staatshoofden en regeringsleiders de ruimtevaart geïdentificeerd als een strategisch domein en hebben ze opgeroepen om een EU-ruimtestrategie voor veiligheid en defensie uit te werken. Op basis van deze politieke dynamiek hebben de Europese Commissie en de hoge vertegenwoordiger de allereerste EU-ruimtestrategie voor veiligheid en defensie uitgewerkt. Het protocolakkoord zou op die manier ten grondslag kunnen liggen aan nieuwe financieringen in Wallonië en met name kaderen in het strategische Europese veiligheidsinitiatief van de EIB.

In het akkoord zijn er tevens twee prioritaire thema's die meer rechtstreeks betrekking hebben op Waalse bedrijven, namelijk aardobservatie en herbruikbare draagraketten. Die worden bovendien allebei ondersteund in het kader van het Herstelplan van Wallonië.

Voor elk van die thema's heeft Skywin, de Waalse ruimtevaartcluster, een routekaart opgesteld.

Met dit akkoord verbindt de EIB zich ertoe de investerings- en financieringsaspecten te bespreken van de projecten die verband houden met de routekaart Aardobservatie 2025 en de routekaart Herbruikbare Draagraketten 2025. Wallonië verbindt zich ertoe mogelijke investeringsprogramma's te rangschikken volgens financieringsbron en medefinancieringsalternatieven te bespreken met de EIB.

Door gebruik te maken van de expertise van de EIB kan Wallonië zijn mogelijkheden voor de ontwikkeling van zijn projecten in de ruimtevaartsector ten volle benutten.

Algemene informatie

De Europese Investeringsbank (EIB), is de kredietinstelling van de Europese Unie voor langlopende leningen. De aandeelhouders van de EIB zijn de lidstaten van de EU. De EIB stelt langetermijnleningen beschikbaar voor kwaliteitsvolle investeringen die bijdragen aan het bereiken van de belangrijke doelstellingen van de EU in Europa. In 2022 heeft ze zo'n 2,3 miljard euro vrijgemaakt voor Belgische projecten. De EIB is een sleutelpartner in de ontwikkeling van verschillende sectoren in België, onder meer energie-efficiëntie en hernieuwbare energie, milieu, gezondheid en onderwijs, digitale connectiviteit, onderzoek, ontwikkeling en innovatie. Ze heeft bijgedragen aan financieringen in Wallonië, in het bijzonder voor infrastructuur voor transport, gezondheidszorg, waterbeheer, het elektriciteitsdistributienet en scholen.

The EIB states its intention, on a non-binding basis, to:

• Exchange information and knowledge on the space sector to create a common understanding of the challenges and key issues for financing;
• Engage in discussions on the investment and financing aspects of projects related to the Earth Observation 2025 roadmap and the Reusable Launchers 2025 target and roadmap, calibrate potential investment schemes to funding sources and discuss EIB co-financing alternatives;
• Assess capital investment projects (expected to fuel the long-term growth potential of the Walloon economy) in order to determine their compliance with the requirements and priorities of the EIB, with a view to extend new financing to projects in Wallonia, subject to, inter alia, satisfactory results of due diligence by the EIB in respect of each project, approval of corresponding individual loan proposals by the competent bodies of the EIB and agreement on appropriate documentation by relevant project counterparts;
• Work with the Walloon Government in defining market needs/gaps and a programme of projects eligible, prima facie, for potential EIB advisory support and financing, provided that the financing of such projects shall be in any case subject to approval by the EIB’s competent governing bodies;
• If requested by the Walloon Government, assess the possibility to provide technical assistance and financial advisory support to projects, in any case subject to the EIB’s competent governing bodies’ approval, as relevant, to improve the identification of priority investments and the definition of spending plans of specific projects, thereby facilitating the submission of applications for financing and/or measures drawing on EIB funds or regional and/or EU resources;
• Define suitable methods of financing for the projects, in view of the individual characteristics of each of them, evaluating the possibility of support from the EIB;
• Make available its know-how and explore more complex financing structures, which may contribute to accelerating the implementation of investments in the sector;
• Assist the Walloon authorities in using the existing EU Funds co-financing framework loan (to the extent within the EIB’s control) and envisage new, general or special-purpose framework loans with the Walloon Region, in each case in compliance with any applicable requirements;
• Help in identifying how European initiatives (including the Recovery and Resilience Facility and the Innovation Fund) could support the space market development and the setup of potential instruments in combination with EIB financing;
• Contribute to the implementation of sizeable investments in Wallonia and reinforce the importance and promotion of economic, social and territorial cohesion in the EU; and
• Play a significant role in the further development of the space sector by assessing the financing of space projects in Wallonia.

The Walloon Region states its interest to:

• Create the conditions to accelerate the implementation of projects and initiatives set out in the Earth Observation 2025 roadmap and the Reusable Launchers 2025 target and roadmap;
• Further enhance an active two-way cooperation with the EIB, to provide the financial support and technical assistance required to accelerate investments in the sector;
• Help identifying projects that are deemed strategic by the Walloon Government and which may benefit from advisory support or technical assistance from the EIB and/or be eligible for EIB finance in accordance with the EIB’s rules;
• Allow the necessary conditions to attract private sector investment minimizing the usage of public funding through support mechanisms that allow project bankability required to accelerate project implementation and deployment
• Invite the EIB to participate in the financing of relevant projects that go beyond the capacity of the Walloon regional budget;
• Discuss with the EIB national and regional funding programmes, the use of the existing EU funds, co-financing framework loans and the possible arrangement of new resources to finance projects of particular strategic importance and falling within the scope of the EIB Group’s activities; and
• Explore ways of blending further EIB finance with regional funds and with EU funds, including under the Recovery and Resilience Facility and InvestEU to set up a dedicated financial platform for space companies.