In Nederland ligt het kennisniveau over de klimaatverandering hoger bij de oudere dan bij de jongere generaties, zo blijkt uit een onderzoek van de EIB.

• Generatieverschillen: Nederlandse respondenten ouder dan 50 vertonen een hoger kennisniveau over de oorzaken en gevolgen van klimaatverandering dan de jongere generaties.
• Algemene kennislacunes: Het kennisniveau van de Nederlandse respondenten over de oorzaken en gevolgen van de klimaatverandering is toereikend, op het vlak van oplossingen is er nog ruimte voor verbetering. Dat ligt in de lijn van de bevindingen elders in Europa.
  • 76% is zich bewust van de negatieve gevolgen voor de menselijke gezondheid,
  • 83% brengt klimaatverandering terecht in verband met het toenemende hongerprobleem in de wereld.
  • Een significant deel van de Nederlandse respondenten weet niet dat de invoering van snelheidsbeperkingen in het verkeer (63%) en het beter isoleren van gebouwen (52%) kan helpen in de strijd tegen de klimaatverandering.

---

Definitie en oorzaken van klimaatverandering

Het kennisniveau bij de Nederlandse respondenten over de definitie en oorzaken van klimaatverandering ligt iets boven het EU-gemiddelde (7,46/10 t.o.v. 7,21/ 10)

• Meer dan twee derde van de Nederlandse respondenten (75%) definieert klimaatverandering correct als een verschuiving op lange termijn in wereldwijde klimaatpatronen, terwijl 17% denkt dat het om weersvariaties op korte termijn gaat, en 8% klimaatverandering afdoet als een verzinsel.
• Bijna driekwart (71%) onderkent menselijke activiteiten zoals ontbossing, landbouw, industrie en transport als grote boosdoeners, terwijl de rest klimaatverandering toeschrijft aan natuurverschijnselen (19%) zoals vulkaanuitbarstingen en hittegolven, of aan het gat in de ozonlaag (10%).

Gevolgen van klimaatverandering

De kennis van Nederlandse respondenten inzake de gevolgen van klimaatverandering, ligt iets onder het EU-gemiddelde (7,36 t.o.v. 7,65).

 

• 76% is zich bewust van de negatieve gevolgen voor de menselijke gezondheid, inclusief het feit dat klimaatverandering kan leiden tot een toename in luchtverontreiniging.
• 83% legt correct het verband met een toename van het hongerprobleem in de wereld, via de impact van extreme weersomstandigheden op de landbouw.
• De stijging van het gemiddelde zeespiegelniveau wordt erkend door 76%, maar bij een vierde van de respondenten (24%) blijven hardnekkige misvattingen overeind: 15% gelooft dat klimaatverandering geen impact heeft op het zeeniveau, 9% denkt dat het wereldwijde zeeniveau daalt.
• Een meerderheid (59%) begrijpt dat klimaatverandering de wereldwijde migratie stimuleert door gedwongen migratiestromen op gang te brengen.
• 83% geeft ook correct aan dat klimaatverandering het hongerprobleem in de wereld vergroot via de negatieve impact van extreme weersomstandigheden op landbouwoogsten.
• Dat klimaatverandering een impact heeft op migratie, met steeds meer gedwongen migratiestromen in de wereld, is voor de meeste Nederlandse respondenten (59%) duidelijk.

Oplossingen voor de klimaatverandering

Met betrekking tot oplossingen voor de klimaatverandering vertonen de Nederlandse respondenten een lager kennisniveau dan voor de twee andere domeinen (oorzaken en gevolgen), al scoren ze wel nog boven het EU-gemiddelde (4,56/10 t.o.v. 4,25). Dit stemt overeen met een bredere Europese trend, waarbij de meeste landen lagere scores behalen voor dit aspect.

• Bijna driekwart van de Nederlandse respondenten weet dat onder meer recycling (72%) een positieve impact kan hebben in de strijd tegen de klimaatverandering, maar er blijven ook hiaten in de kennis bestaan. Zo geeft slechts 51% correct aan (14 procentpunt onder het EU-gemiddelde van 65%) dat het gebruik van het openbaar vervoer in plaats van de eigen auto een stap in de goede richting is.
• Minder dan de helft (48%, 4 procentpunt boven het EU-gemiddelde) is er zich van bewust dat het isoleren van gebouwen een positieve impact heeft. En slechts 42% beseft dat minder kleren kopen een gunstig effect kan hebben.
• De kennis over de voordelen van snelheidsbeperkingen in het verkeer (37%, 11 procentpunt boven het EU-gemiddelde) of van het inperken van digitale activiteiten (6%, t.o.v. het EU-gemiddelde van 9%) is veeleer beperkt.
• Minder dan de helft van de respondenten (42%) definieert de ecologische voetafdruk van een individu correct als "de totale hoeveelheid broeikasgassen uitgestoten door een persoon over een periode van 1 jaar". Die score ligt in de lijn van de scores in de meeste andere Europese landen.

Generatiekloof

De kennis over klimaatverandering verschilt afhankelijk van de leeftijd. Nederlandse respondenten ouder dan 50 vertonen een hoger algemeen kennisniveau (6,95/10) dan wie jonger is dan 50 (6,08/10). In het bijzonder voor de oorzaken (8,06 bij 50-plussers t.o.v. 7 voor jongere generaties) en de gevolgen van klimaatverandering (8,07 t.o.v. 6,81) zijn de verschillen statistisch significant.

Als financiële arm van de EU investeert de EIB in grote Nederlandse projecten ter ondersteuning van de groene transitie. Een recent voorbeeld is een investering voor treinen van de NS, die het openbaar vervoer verbeteren en de afhankelijkheid van privéauto’s verminderen. De EIB helpt Nederland met duurzamer worden, bijvoorbeeld door windparken, de verzwaring van het elektriciteitsnetwerk, en energie-efficiëntie bij ziekenhuizen te financieren. Andere projecten op klimaatgebied zijn de steun voor de flexibele elektrolyse-batterijcombinatie van Battolyser uit Rotterdam, of de investeringen van het Europees Investeringsfonds voor nieuwe manieren van het recyclen van plastic, zodat ze hun oorspronkelijke eigenschappen behouden, zoals voedselveiligheid of waterdichtheid. Naast het financieren van duurzame en betaalbare woningbouw, investeert de EIB ook in provinciale leenfondsen die aantrekkelijke leningen verstrekken aan kleine bedrijven voor duurzaamheidsinvesteringen, zoals het installeren van zonnepanelen.

Achtergrondinformatie

Gegevens en onderzoeksmethode

De onderzoeksmethode, de vragenlijst en de volledige dataset kunt u hier downloaden.

Over de Europese Investeringsbank

De Europese Investeringsbank (EIB) is de instelling van de Europese Unie voor langlopende leningen. De aandelen van de EIB worden aangehouden door de EU-lidstaten. De EIB is actief in meer dan 160 landen en stelt langetermijnfinanciering beschikbaar voor gedegen investeringen die bijdragen aan de realisatie van EU-beleidsdoelstellingen. Meer informatie over de EIB en over klimaateducatie vindt u hier.

Over BVA Xsight

BVA Xsight is een pionier in marktonderzoek en -advies.