“Zmiana klimatu jest jednym z głównych problemów obywateli Europy. Są oni gotowi poświęcić się osobiście na rzecz walki z globalnym ociepleniem i żyć w sposób bardziej zrównoważony, ale jednocześnie oczekują, że rządy i przedsiębiorstwa podejmą działania mające na celu ograniczenie emisji dwutlenku węgla i zwiększenie ochrony środowiska. Musimy wszyscy wspólnie stawić czoła temu wyzwaniu.”
Ankieta EBI dotycząca klimatu wykazała duże poparcie respondentów dla zakazu lotów na krótkie odległości i ograniczenia możliwości korzystania z samochodów w centrach miast
Z III edycji ankiety, która została przeprowadzona we współpracy z pracownią badania rynku BVA, wynika, że zdaniem 82% Europejczyków społeczności i pracownicy najbardziej dotknięci skutkami przejścia na czystą energię powinni otrzymać wsparcie finansowe. Jeśli chodzi o transport i świadomą konsumpcję, 62% Europejczyków opowiada się za zakazem lotów na krótkie odległości, natomiast 59% popiera wzrost cen żywności i towarów o wysokim śladzie węglowym. 91% Europejczyków popiera szkolne programy rozpowszechniania wiedzy na temat zmiany klimatu i segregowania odpadów.
Celem tej edycji ankiety EBI dotyczącej klimatu jest zbadanie, jak Europejczycy postrzegają swoje obowiązki w zakresie przeciwdziałania zmianie klimatu, oraz znalezienie rozwiązań politycznych.
Omówienie
Większość Europejczyków uważa, że do przeciwdziałania zmianie klimatu potrzebne są lepsze usługi i infrastruktura. Niemniej w niektórych krajach, takich jak Węgry, Finlandia, Francja i Holandia, większość obywateli woli zamiast tego pomoc finansową lub obniżki podatków. Podobnie jak Amerykanie i Chińczycy, Europejczycy preferują rozwiązania, które w mniejszym stopniu angażują ich osobiście lub które mogą mieć pozytywny wpływ na ich dochody. Do takich rozwiązań należą edukacja w zakresie zmiany klimatu i segregacji odpadów, zakaz stosowania tworzyw sztucznych jednorazowego użytku, bezpłatny transport publiczny oraz strefy przeznaczone wyłącznie dla pieszych w centrach miast.
Większość Europejczyków opowiada się również za środkami ograniczającymi korzystanie z samochodów: 67% europejskich respondentów opowiada się za ograniczeniem przestrzeni dla samochodów w centrach miast. Taki sam odsetek osób popiera obniżenie dopuszczalnych limitów prędkości. Respondenci w Chinach są jeszcze bardziej skłonni do poparcia tych środków – 90% badanych opowiada się za ograniczeniem przestrzeni dla samochodów w centrach miast, natomiast 88% popiera obniżenie dopuszczalnych limitów prędkości. Większość respondentów z Europy (59%) opowiada się również za podwyższeniem cen żywności i towarów o wysokim śladzie węglowym, takich jak czerwone mięso, telefony komórkowe i żywność transportowana na duże odległości, co jest wynikiem o 10 punktów procentowych wyższym od średniej amerykańskiej, która wynosi 49%.
Sposób podróżowania
Obywatele w całej Unii Europejskiej, Stanach Zjednoczonych i Chinach popierają szeroki zakres inicjatyw politycznych na rzecz przeciwdziałania zmianie klimatu. W odniesieniu do podróżowania samolotem 62% Europejczyków popiera zakaz lotów na krótkie odległości, natomiast w Stanach Zjednoczonych i Chinach odsetek ten wynosi odpowiednio 49% i 80%.
Badani wykazują również na ogół pozytywny stosunek do wprowadzenia podatku od emisji dwutlenku węgla przez samoloty. Ankieta ujawnia jednak znaczne różnice w poziomie poparcia dla tego rozwiązania: aż 93% mieszkańców Chin opowiada się za podatkiem od emisji dwutlenku węgla przez samoloty, natomiast w Europie i Stanach Zjednoczonych odsetek ten wynosi odpowiednio 72% i 60%. Wprowadzenie większej liczby stref przeznaczonych tylko dla pieszych w centrach miast popiera 84% Europejczyków, a 82% opowiada się za zakazem ruchu pojazdów wysokoemisyjnych w centrach miast.
Edukacja, ślad węglowy związany z konsumpcją oraz wsparcie finansowe na rzecz przejścia na czystą energię
Respondenci na całym świecie na ogół popierają wykorzystanie systemu edukacji do promowania polityki klimatycznej. Aż 91% Europejczyków, 97% Chińczyków i 80% Amerykanów opowiada się za wprowadzeniem w szkołach lekcji dotyczących zmiany klimatu i segregowania odpadów.
Jeśli chodzi o konsumpcję, 85% respondentów z Europy popiera zakaz stosowania tworzyw sztucznych jednorazowego użytku, takich jak plastikowe słomki czy sztućce, co jest wynikiem znacznie wyższym niż w Stanach Zjednoczonych, gdzie zakaz ten popiera tylko 62% ankietowanych. Niemniej tylko 59% obywateli Europy opowiada się za wzrostem cen żywności i towarów o znaczącym śladzie węglowym, takich jak czerwone mięso i telefony komórkowe, co jest wynikiem znacznie niższym od średniej w Chinach wynoszącej 84%.
Co więcej, 82% Europejczyków uważa, że społeczności i pracownicy najbardziej dotknięci skutkami przejścia na czystą energię powinni otrzymać wsparcie finansowe, natomiast w Stanach Zjednoczonych i Chinach odsetek ten wynosi odpowiednio 68% i 93%.
Więcej informacji na temat zobowiązań obywateli w kwestii zmiany klimatu w wybranych krajach
78% respondentów z Francji popiera wprowadzenie podatku od emisji dwutlenku węgla przez samoloty
Większość Francuzów popiera opodatkowanie lotów w celu przeciwdziałania zmianie klimatu: 78% respondentów z Francji opowiada się za wprowadzeniem podatku od emisji dwutlenku węgla przez samoloty, co jest wynikiem o 6 punktów procentowych wyższym od średniej w UE (72%). Co więcej, 67% popiera zakaz lotów na krótkie odległości – to o 5 punktów procentowych więcej niż średnia unijna wynosząca 62%. Jednakże tylko 58% opowiada się za stopniowym wprowadzeniem zakazu korzystania z samochodów z silnikiem Diesla (średnia w UE: 65%). 81% Francuzów uważa, że społeczności i pracownicy najbardziej dotknięci przemianami sektora energetycznego powinni otrzymać wsparcie finansowe.
Jeśli chodzi o świadomą konsumpcję i odpady plastikowe, Francuzi na ogół opowiadają się za wzrostem cen żywności i towarów o znaczącym śladzie węglowym, takich jak czerwone mięso i telefony komórkowe (60%). Deklarują oni również chęć ograniczenia odpadów plastikowych: aż 89% ankietowanych popiera zakaz stosowania tworzyw sztucznych jednorazowego użytku – to wynik o 4 punkty procentowe wyższy od średniej unijnej wynoszącej 85%.
67% Niemców popiera zakaz lotów na krótkie odległości
Niemcy popierają różne inicjatywy związane z przeciwdziałaniem zmianie klimatu, w szczególności te, które poprawiłyby „miękką” mobilność w miastach (np. bezpłatny transport publiczny i strefy dla pieszych w centrach miast). Są oni bardziej skłonni zaakceptować w codziennym życiu środki ograniczające, takie jak zakaz lotów na krótkie odległości lub wzrost cen żywności i towarów o wysokim śladzie węglowym.
Obywatele Niemiec na ogół popierają opodatkowanie wysokoemisyjnego transportu. Dotyczy to zwłaszcza podróży samolotem: 71% ankietowanych Niemców popiera podatek węglowy od podróży samolotem, a 67% – zakaz lotów na krótkie odległości, co jest wynikiem o 5 punktów procentowych wyższym od średniej w UE (62%). Ponadto 61% Niemców opowiada się za podwyższeniem cen żywności i towarów o znaczącym śladzie węglowym, takich jak czerwone mięso i telefony komórkowe. Popierają oni również działania edukacyjne jako skuteczną inicjatywę polityczną, przy czym 88% z nich opowiada się za wprowadzeniem w szkołach lekcji dotyczących zmiany klimatu i segregowania odpadów.
88% Włochów popiera wprowadzenie zakazu ruchu pojazdów wysokoemisyjnych w centrach miast
Włosi na ogół popierają ograniczenie używania pojazdów emitujących duże ilości zanieczyszczeń. 71% respondentów opowiada się za stopniowym wprowadzeniem zakazu używania samochodów z silnikiem Diesla, co jest wynikiem o 6 punktów procentowych wyższym od średniej w UE (65%). Co więcej, 88% Włochów twierdzi, że popiera wprowadzenie zakazu ruchu pojazdów wysokoemisyjnych w centrach miast – to również wynik o 6 punktów procentowych wyższy od średniej w UE (82%).
Ponadto aż 90% ankietowanych opowiada się za zakazem stosowania tworzyw sztucznych jednorazowego użytku, co jest wynikiem o 5 punktów procentowych wyższym od średniej unijnej wynoszącej 85%. Z kolei 87% Włochów uważa, że społeczności i pracownicy najbardziej dotknięci przemianami sektora energetycznego powinni otrzymać wsparcie finansowe (średnia w UE: 82%).
Niemniej, w porównaniu z innymi krajami w Europie, Włosi w mniejszym stopniu popierają wprowadzenie podatku od podróży samolotem w ramach przeciwdziałania zmianie klimatu: za wprowadzeniem podatku od emisji dwutlenku węgla przez samoloty opowiada się jedynie 69% respondentów z Włoch (średnia w UE: 72%). Wprowadzenie podatku węglowego popiera 72% respondentów w wielu powyżej 65 lat, natomiast w grupie wiekowej 15–29 lat podobny pogląd wyraża jedynie 61% respondentów.
76% Polaków opowiada się za ograniczeniem przestrzeni dla samochodów w centrach miast
Polacy na ogół popierają różne inicjatywy związane z transportem mające na celu przeciwdziałanie zmianie klimatu. 68% Polaków opowiada się za stopniowym wprowadzeniem zakazu korzystania z samochodów z silnikiem Diesla (średnia w UE: 65%). Co więcej, 62% Polaków popiera zakaz lotów na krótkie odległości, co odpowiada średniej unijnej. Za wprowadzeniem zakazu lotów na krótkie odległości opowiedziało się 71% respondentów w wieku powyżej 65 lat, natomiast w grupie wiekowej 15–29 lat podobny pogląd wyraziło jedynie 55% badanych.
Ponadto 76% polskich respondentów opowiada się za ograniczeniem przestrzeni dla samochodów w centrach miast, co jest wynikiem o 9 punktów procentowych wyższym od średniej w UE (67%). Polacy popierają również bezpłatny transport publiczny, za którym opowiada się aż 94% badanych, czyli nieco powyżej średniej unijnej wynoszącej 91%.
Niemniej tylko 49% Polaków twierdzi, że popiera podwyższenie cen żywności i towarów o znaczącym śladzie węglowym, takich jak czerwone mięso i telefony komórkowe – to wynik o 10 punktów procentowych niższy od średniej unijnej wynoszącej 59%.
87% Hiszpanów popiera wprowadzenie zakazu ruchu pojazdów wysokoemisyjnych w centrach miast
Hiszpanie na ogół popierają różne działania mające na celu ograniczenie wysokoemisyjnych środków transportu. 70% Hiszpanów opowiada się za stopniowym wprowadzeniem zakazu korzystania z samochodów z silnikiem Diesla, a aż 87% popiera wprowadzenie zakazu wjazdu wysokoemisyjnych pojazdów do centrów miast (średnia w UE to odpowiednio 65% i 82%). Co więcej, 78% Hiszpanów opowiada się za obniżeniem dopuszczalnych limitów prędkości w miastach, co jest wynikiem o 11 punktów procentowych wyższym od średniej europejskiej (67%). Ponadto 62% Hiszpanów popiera zakaz lotów na krótkie odległości.
Obywatele Hiszpanii na ogół popierają również działania edukacyjne jako skuteczną inicjatywę polityczną, przy czym 94% z nich opowiada się za wprowadzeniem w szkołach lekcji dotyczących zmiany klimatu i segregowania odpadów. W całej Europie taką politykę poparłoby aż 91% respondentów.
W Szwecji kobiety częściej niż mężczyźni opowiadają się za podwyższeniem cen żywności i towarów o wysokim śladzie węglowym.
Szwedzi na ogół w mniejszym stopniu niż mieszkańcy innych krajów w Europie popierają wprowadzenie podatku od podróży samolotem w ramach przeciwdziałania zmianie klimatu – wprowadzenie podatku od emisji dwutlenku węgla w przypadku lotów pasażerskich popiera tylko 64% respondentów, co jest wynikiem o 8 punktów procentowych niższym od średniej w UE wynoszącej 72%. Ponadto tylko 56% Szwedów opowiada się za stopniowym wprowadzeniem zakazu korzystania z samochodów z silnikiem Diesla (średnia w UE: 65%). W tej kwestii istnieje wyraźny podział ze względu na płeć: 62% ankietowanych kobiet opowiedziało się za stopniowym wprowadzeniem zakazu, natomiast podobny pogląd wyraża jedynie 50% mężczyzn.
Co więcej, 58% respondentów ze Szwecji opowiada się za podwyższeniem cen żywności i towarów o wysokim śladzie węglowym, takich jak czerwone mięso, telefony komórkowe i żywność transportowana na duże odległości, co odpowiada średniej unijnej. Również w tym przypadku za podwyższeniem cen kobiety opowiadają się częściej niż mężczyźni (odpowiednio 64% i 51%).
Jednakże jeśli chodzi o zakaz stosowania tworzyw sztucznych jednorazowego użytku, poparcie wśród Szwedów jest mniejsze niż średnia w UE: tylko 77% respondentów popiera wprowadzenie takiego zakazu, co jest wynikiem o 8 punktów procentowych niższym od średniej w UE (85%).
Celem II edycji ankiety EBI dotyczącej klimatu było zbadanie nastrojów obywateli Unii Europejskiej, Stanów Zjednoczonych i Chin w kwestii zmiany klimatu.
Kontakt
Thomas Froimovici
European Investment Bank
98-100, boulevard Konrad Adenauer
L-2950 Luxembourg
Luxembourg
t.froimovici@eib.org
+352 4379 - 83249
+352 691284262