- 60% van de gemeenten vindt dat ze in de afgelopen drie jaar te weinig hebben geïnvesteerd in infrastructuur gericht op klimaatmitigatie en -adaptatie
- 69% van de gemeenten beschikt over onvoldoende expertise op het gebied van milieu- en klimaattoetsing, wat een ernstig probleem vormt bij de uitvoering van lokale investeringsprogramma’s
- Circa 80% van de gemeenten geeft aan dat investeringen worden belemmerd door geldgebrek, lange wettelijke processen en onzekerheid over regelgeving
De Europese Investeringsbank (EIB) heeft de resultaten bekendgemaakt van de Municipality Survey 2022. Aan dit onderzoek deden 744 gemeenten uit alle delen van de Europese Unie mee. Het uitvoerige onderzoek heeft unieke inzichten opgeleverd over reeds gedane en geplande investeringen, alsook over de uitdagingen die gemeenten ondervinden bij hun digitale en groene transitie en de vooruitgang die ze hiermee boeken. Omdat investeringen door gemeenten goed zijn voor bijna de helft van alle overheidsinvesteringen binnen de EU, zijn de resultaten van dit onderzoek van groot belang.
Belangrijkste resultaten uit de Municipality Survey 2022:
1. Tekorten en uitdagingen bij investeringen: Geldgebrek en onzekere, lange wettelijke processen blijven voor gemeenten een hindernis bij het plannen van essentiële investeringen. Bovendien ondervinden ze bij de uitvoering ernstige belemmeringen door een tekort aan vakmensen en knelpunten in de toeleveringsketens.
2. Tekort aan vakmensen: Uit het onderzoek blijkt dat het van essentieel belang is dat wordt voorzien in de nodige opleidingen voor de huidige en toekomstige beroepsbevolking. Gemeenten geven aan dat ze moeite hebben om mensen te vinden met expertise op het gebied van milieu, klimaat en techniek. Deze uitdagingen moeten worden aangepakt om investeringsplannen goed te kunnen uitvoeren.
3. Focus op groene en digitale transitie: Klimaatmitigatie en -adaptatie en digitale infrastructuur spelen een centrale rol in de gemeentelijke investeringsplannen voor de komende drie jaar. Toch geven meer dan zes gemeenten aan dat ze ontevreden zijn over hun investeringen in klimaatmitigatie en -adaptatie tot nu toe, terwijl 40% meldt ontevreden te zijn over hun investeringen in de digitale infrastructuur.
4. Regionale verschillen: Europese gemeenten hebben meer vooruitgang geboekt in hun digitale transformatie dan in de groene transitie. In de regio’s met hogere inkomens blijkt een groter aantal gemeenten actief te investeren in beide transities, maar in de minder ontwikkelde regio’s is het voor gemeenten veel lastiger om een vergelijkbare vooruitgang te boeken.
Belemmeringen voor gemeentelijke investeringen
In hoeverre vormen de volgende punten een belemmering bij de uitvoering van uw investeringen in de infrastructuur? Geef aan of het gaat om een grote belemmering, een beperkte belemmering of geen belemmering. (Q23), in procenten
*Basis: Alle gemeenten (met uitzondering van weet het niet/wil geen antwoord geven)
“Uit de Municipality Survey van de EIB blijkt dat gemeenten in heel Europa kampen met grote investeringstekorten, met name als het gaat om infrastructuur gericht op klimaatmitigatie- en adaptatie. Voor een groenere en digitalere toekomst is het van groot belang dat beleidsmakers en belanghebbenden oplossingen vinden voor deze tekorten, en voorrang geven aan investeringen in duurzaamheid en weerbaarheid. Het aanhoudende gebrek aan vakmensen, onder andere bij gemeenten, moet in heel Europa worden aangepakt om een goede uitvoering van investeringsprogramma’s op regionaal en Europees niveau mogelijk te maken”, aldus Debora Revoltella, hoofdeconoom bij de EIB.
Ricardo Mourinho Felix, vicepresident van de EIB: “Gemeentelijke investeringen zijn van fundamenteel belang voor een goede ondersteuning van mensen en bedrijven. Aangezien gemeenten een groot deel van de overheidsinvesteringen voor hun rekening nemen, is het voor een goede uitvoering essentieel dat zij beschikken over de nodige middelen, expertise en sterke coöperatieve netwerken. De wereld evolueert in hoog tempo, en daarom wordt de bijdrage van gemeenten aan de groene en digitale transitie steeds belangrijker. Om duurzame praktijken mogelijk te maken op gebieden als stedelijke inrichting, energiebesparing, afvalbeheer en vervoer, hebben we in heel Europa meer expertise nodig. De Municipality Survey van de EIB geeft inzicht in de adaptatiestrategieën van gemeenten en onderstreept de belangrijke behoeften waar de komende tijd in moet worden voorzien.”
De activiteiten van de EIB in cohesieregio’s
Vandaag brengt de EIB ook een nieuw rapport uit, waarin een analyse wordt gegeven van de activiteiten van de EIB-Groep in de Europese cohesieregio’s in 2022. Het rapport richt zich op de bijdrage die de EIB-Groep levert aan innovatie voor een inclusieve groene en digitale transitie en de macro-economische impact daarvan. In 2022 verstrekte de EIB-Groep € 28,4 miljard aan projecten in de cohesieregio’s. Een kwart van de in 2022 door de EIB verstrekte leningen waren bestemd voor innovatie, waarvan € 4,6 miljard (34%) in de cohesieregio’s. Groene investeringen zijn in opkomst: net als in 2021 financierde de EIB relatief meer groene investeringen in cohesieregio’s dan in de EU als geheel. Dit is in lijn met de Cohesie-oriëntatie van de EIB, die erop is gericht het aandeel van de kredietverlening voor klimaatactie en milieu in overgangs- en minder ontwikkelde regio’s aanmerkelijk te vergroten.
Lilyana Pavlova, vicepresident van de EIB: “Regionale cohesie lijdt onder geopolitieke onzekerheden, de komst van asielzoekers en energieschokken. Tegelijkertijd moeten steden en regio's zich blijven richten op transformatie om aan de klimaatdoelen van de Europese Unie te voldoen en digitale achterstanden in te halen. Zonder innovatie kunnen deze uitdagingen niet worden opgelost. De EIB-Groep biedt een scala aan financiële instrumenten en adviesdiensten om deze beleidsdoelstellingen te ondersteunen, en deze hebben al tastbare resultaten opgeleverd.”
Klik hier voor meer informatie en het volledige rapport.
Achtergrondinformatie
Over de afdeling Economische zaken van de EIB
De afdeling Economische zaken van de EIB houdt zich bezig met economisch onderzoek en studies. Daarnaast verzorgt deze afdeling unieke analyses van de investeringsactiviteiten die binnen en buiten de Europese Unie plaatsvinden en steunt zij de Bank in haar activiteiten en bij het bepalen van de positionering, de strategie en het beleid van de Bank. Bij de afdeling werken 40 economen, onder leiding van hoofdeconoom Debora Revoltella.
Over de cohesiesteun van de Europese Investeringsbank Groep
De Europese Investeringsbank (EIB) is de instelling van de Europese Unie voor langlopende leningen; haar aandelen worden gehouden door de lidstaten. De EIB stelt langetermijnfinanciering beschikbaar voor gedegen investeringen die bijdragen aan de realisatie van EU-beleidsdoelstellingen. De financiering van projecten die bijdragen aan de economische, sociale en territoriale samenhang van de Europese Unie, staat sinds de oprichting van de EIB in 1958 centraal in haar activiteiten.
In de cohesiegebieden verstrekt de EIB leningen voor het volledige spectrum aan economische activiteiten, maar projecten moeten wel tot een van de vier prioritaire gebieden van de EIB behoren: innovatie (digitaal en menselijk kapitaal); duurzame steden en regio’s; duurzame energie en natuurlijke bronnen; het midden- en kleinbedrijf (mkb) en midkap-bedrijven. De cohesieregio’s van de EIB omvatten de minder ontwikkelde regio’s (met een bbp per hoofd van de bevolking van minder dan 75% van het EU-gemiddelde) en de overgangsregio’s (met een bbp per hoofd van de bevolking tussen 75% en 100% van het EU-gemiddelde), zoals vastgesteld op de kaart van het EU-cohesiebeleid.